ALDEHYDY

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

ALDEHYDY (-al) wystepuje izomeria szkieletowa.

Właściwości FIZYCZNE:

-gaz o ostrym charakterystycznym zapachu,

-b. dobrze rozpuszcza siÄ™ w wodzie,

- wodny 46 % roztwor formaliny sluzy do konserwacji preparatów biologicznych,

CHEMICZNE:

- odczyn obojętny, nie dysocjują,

- PROBA TOLLENSA (próba lustra srebrnego)

H-C=O-H(aldehyd metanal) + Ag2O à(t) H-C=O-OH(kwas karboksylowy metanowy) + 2Ag

Aldehyd utlenil się do kwasu karboksylowego przy czym zredukował tlenek srebra do lustra srebrnego.

- PROBA TORNERRA (z Cu(OH)2­)

CuSO4+2NaOH à Cu(OH)2↓ + Na2SO­4

H-C=O-H +Cu(OH)2 (niebieski osad) à(t) H-C=O-OH + Cu2O (ceglasty osad) + H2O

Wzór ogólny: R-C=O-H + [O] à (t) R-C=O-OH

- UWODORNIENIE

   CH3-C=O-H + H2 à CH3 – CH2 – OH (alkohol I rzed.)

 

Alkohol I rzedowy ß [H]  aldehyd  [O] à kwas karboksylowy

 

Właściwości aldehydów aromatycznych są podobne do właściwości aldehydów łańcuchowych. Poza tym aldehydy aromatyczne ulegaja reakcjom typowym dla pierścienia aromatycznego. Grupa CHO to podstawnik drugiego rodzaju.

Aldehyd benzoesowy – to bezbarwna oleista ciecz, o zapachu gorzkich migdałów, stosowany w przemysle spożywczym jako składnik olejku migdalowego.

Chemiczne:

- PROBA TOLLENSA

- PROBA TRONNERA

- uwodornianie

- nitrowanie

OTRZYMYWANIE:

C2H5OH + CuO à CH3CHO (etanal) + Cu + H2O

Ogolnie: R-CH2-OH + [O] à R-CHO + H2O

Specyficzne:

1. 2CH3­OH + O2 à (kat) 2HCHO (metanal) + 2H2O

2. CH_= CH + H2O à (HgSO4­, H2­SO4) [ CH2=C=O-H] à CH3 C=O-H

 

 

KETONY (-on)

C=O gr. ketonowa

Właściwości acetonu:

- bezbarwna ciecz o charakterystycznym zapachu,

- z woda miesza siÄ™ bez ograniczen,

- b. dobry rozpuszczalnik farb i lakierow,

CHEMICZNE:

- odczyn oboetny, nie dysocjuja,

- nie reaguja z odczynnikami TRONNERA i TOLLENSA

- uwodornienie ketonow do alkoholi II rzed.

CH3­COCH3 + H2 à (kat) CH3-CH-OH  - CH3

OTRZYMYWANIE:

1. Utlenianie alkoholi II rzed.

  CH3-CH-OH  -CH3 + [O] à (t) CH3COCH3 + H2O

2. Addycja wody do alkinów

  CH_=C-CH3 + H2O à (HgSO4, H2SO­4) [ CH2=C – OH – CH3] à CH3COCH3