AKTUALNE ZALECENIA DOTYCZĽCE ...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

AKTUALNE  ZALECENIA  DOTYCZĄCE  LECZENIA  BORELIOZY -  STRESZCZENIE

ROZPOZNANIE

- obecność rumienia wędrującego  - pojawia się przeważnie w 1 do 3 tygodni od ukłucia przez kleszcza, w ciągu kilku dni powiększa się a średnica przekracza 5 cm  - jest to wskazanie do rozpoczęcia antybiotykoterapii bez oczekiwania na wyniki badań serologicznych, które w początkowej fazie zakażenia mogą być ujemne. Zmiany skórne pojawiające się do 2 dni od ukłucia i o średnicy poniżej 5 cm najczęściej nie są boreliozą a reakcją alergiczną w odpowiedzi  na toksyny wprowadzone przez kleszcza.  Zdarzają się również zakażenia innymi bakteriami  wnikającymi pod skórę w wyniku ukłucia np.  gronkowcem . W przypadku licznych pokąsań na terenach  endemicznych ( zwłaszcza północno-wschodnia Polska) można podać poekspozycyjnie jednorazowo 200 mg doksycykliny ( pamiętając o przeciwwskazaniach);  niektórzy eksperci  w razie współistniejących dolegliwości grypopodobnych zalecają w takiej sytuacji pełne leczenie  2 x 100 mg przez 21 dni oraz podanie dawki przypominającej AT (pośrednio jest to kontakt z ziemią).

Leczenie

Lekiem z wyboru jest obecnie doksycyklina  - dobrze penetruje do skóry, stawów i OUN – czyli wszystkich miejsc docelowych Borelli, jest dobrze tolerowana (u pacjentów z dolegliwościami dyspeptycznym można podać formę zmikronizowaną do rozpuszczania np.  Unidox),  lek działa na tzw. ko-patogeny czyli babeszję i anaplazmę.  Dodatkowym atutem jest niski koszt leczenia. Leku nie wolno podawać dzieciom poniżej 12 r.ż. kobietom ciężarnym !!! – zawsze należy spytać pacjentkę czy nie jest w ciąży i poinformować o konieczności stosowanie skutecznej antykoncepcji w trakcie leczenia, w przypadkach wątpliwych przed rozpoczęciem leczenia należy oznaczyć b-HCG. Poza tym leku nie podaje się kobietom karmiącym piersią, podczas leczenia należy poinformować o zakazie opalania się (ważne także zimą,  pacjenci chodzą do solarium, wyjeżdżają do krajów tropikalnych). Dawkowanie – rumień wędrujący -2x100 mg przez 3 tyg. Jeśli jest to „stara”, powikłana borelioza -  4 tyg.

Skutecznym i bezpieczny lekiem  jest amoksycylina - może być podawana kobietom ciężarnym, karmiącym piersią i dzieciom. Mimo, iż w zaleceniach jest duża rozpiętość dawek, eksperci proponują dla osób dorosłych 3x1 g przez 3 tyg.

Każdą osobę z rozpoznaną boreliozą należy poinformować o możliwości wykonania szczepienia przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu (FSME Immun, Encepur) obie choroby są przenoszone przez kleszcze.

NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANE BŁĘDY

Wdrażanie antybiotykoterapii tylko na podstawie obecności przeciwciał u pacjentów bez rumienia i bez dolegliwości. Przeciwciała, zwłaszcza klasy IgM są zbyt  czułym i mało swoistym wykładnikiem zakażenia, bardzo często są wynikiem krzyżowych reakcji np. z przeciwciałami  aEBV  IgG po przebytej mononukleozie zakaźnej, w takiej sytuacji należy wykonać badanie metodą Western Blot. Zdarza się, że wyniki badania metodą WB też są fałszywie dodatnie  - w przypadku wątpliwości pacjentowi należy  zalecić konsultację specjalisty chorób zakaźnych.  Przeciwciała klasy IgM mają znaczenie tylko w  pierwszych trzech miesiącach od zakażenia. Ich obecność w fazie rozsianej (bez IgG) nie może przesądzać o rozpoznaniu. W takich przypadkach należy wykluczyć inne przyczyny dolegliwości chorego. Należy też pamiętać, że przeciwciała są wykrywane u około 10% ludzi zdrowych (krwiodawcy).

Podawanie doksycykliny w  schemacie : I go dnia 2x100 mg a następnie 1x100 mg – jest to połowa dawki leczniczej grozi nieskutecznością,  rozwojem lekooporności, po takim leczeniu z przeważnie  trzeba powtórzyć  terapię  w dawce zalecanej czyli 2x100 mg.

Podawanie metronidazolu i tinidazolu – obu preparatów nie ma w żadnych oficjalnych zaleceniach (poniżej).

Powtarzanie kolejnych kursów antybiotykoterapii  z powodu obecności przeciwciał po leczeniu. Celem leczenia jest eradykacja bakterii  a nie przeciwciał,  pozostają one nawet po skuteczny leczeniu wiele lat. Niestet,y nie dysponujemy badaniem,  które by dało odpowiedź czy po leczeniu bakteria jest w organizmie natomiast nie obserwuje się lekooporności bakterii na zalecane antybiotyki i uważa się, że jeżeli pacjent otrzyma odpowiedni lek w odpowiedniej dawce odpowiednio długo to jest wyleczony.

W rutynowej dia

Zalecenia europejskie:

Opracował:  lek. med . Grzegorz Karczewski  -  LuxMed

Istotne uwagi wniósł:  dr n. med. Tomasz Chmielewski  - PZH

nemors@wp.pl