ALKANY I CYKLOALKANY, chemia liceum, rozszerzenie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ALKANY I CYKLOALKANY
Â
Informacja do zadania 1:
Cząsteczki cykloalkanów można otrzymać w wyniku reakcji Witza, w której dihalogenoalkan z podstawnikami na różnych atomach węgla stapiany jest z sodem. W tej reakcji łańcuch atomów węgla zamyka się, tworząc pierścień.
Â
1.     Napisz równanie reakcji stapiania z sodem 1,5 – dichloropentanu. W zapisie wykorzystaj wzory półstrukturalne związków organicznych:
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Podaj nazwÄ™ otrzymanego produktu:
Â
……………………………………………………………………….
Â
2 p
Â
2.     Wskaż grupę związków będących homologami metanu:
A.   C2H6, C10H22, C16H34;
B.    C2H4, C6H6, CH4;
C.    C3H4, C5H8, C7H12;
D.   C6H6, C6H5CH3, C6H5C2H5;
E.    C3H6, C4H8, C5H8, C5H10.
1 p
Â
lW laboratorium metan otrzymuje się w wyniku:lA.   suchej destylacji drewna;
B.    destylacji smoły węglowej;
C.    działania wody na karbid;
D.                dekarboksylacji octanu sodu;
E.                             syntezy węgla i wodoru.
Â
lCzÄ…steczka metanu ma budowÄ™ tetraedrycznÄ…, ponieważ:llatom wÄ™gla ma elektrony walencyjne w orbitalach 2s i 2p;llorbitale elektronów walencyjnych atomu wÄ™gla w metanie ulegajÄ… hybrydyzacji sp3;llorbitale elektronów walencyjnych ulegajÄ… hybrydyzacji sp2;llelektrony walencyjne atomu wÄ™gla w metanie nie majÄ… wpÅ‚ywu na ksztaÅ‚t czÄ…steczki;llmetan jest zwiÄ…zkiem optycznie czynnym.lÂ
lChlorowanie metanu wobec światła jest reakcją:lA.                            substytucji nukleofilowej;
B.                            substytucji elektrofilowej;
C.                            addycji elektrofilowej;
D.                            b - eliminacji;
E.                             substytucji wolnorodnikowej.
Â
lPierwszy etap mechanizmu reakcji chlorowania metanu poprawnie przedstawia równanie:lA.                            CH4 + Cl· ¾® CH3Cl + H·;
B.                            CH4 + Cl· ¾® CH3· + HCl;
C.                            CH4 + Cl2 ¾® CH3Cl + HCl;
D.                            CH4 + Cl- ¾® CH3Cl + H-;
E.                             CH4 + Cl+ ¾® CH + HCl.
Â
lSzeregiem homologicznym nazywamy szereg związków organicznych, w którym:lA.                            wszystkie związki mają ten sam wzór sumaryczny, a różnią się przestrzenną budową i właściwościami;
B.                            sąsiednie związki różnią się grupą ¾ CH3;
C.                            wszystkie związki mają maksymalnie sześć atomów węgla i tworzą pierścień;
D.                            wszystkie związki różnią się grupą ¾ CH2 ¾, a dowolne wielokrotnością tej grupy;
E.                             sąsiednie związki różnią się liczbą wiązań wielokrotnych, występujących między atomami węgla.
Â
lStosunek objętościowy substratów i produktów w reakcji całkowitego spalania propanu wynosi:lA.                            1 : 1 : 1 : 1;
B.                            1 : 2 : 3 : 2;
C.                            3 : 4 : 5 : 1;
D.                            2 : 6 : 4 : 4;
E.                             1 : 5 : 3 : 4.
Â
lMoment dipolowy cząsteczki metanu wynosi zero, ponieważ:lA.                            między atomem węgla a atomami wodoru występują tylko wiązania atomowe;
B.                            między atomem węgla a atomami wodoru występują wiązania atomowe bardzo słabo spolaryzowane, a układ tetraedryczny powoduje, że suma momentów dipolowych wiązań wynosi zero;
C.                            momenty dipolowe poszczególnych wiązań węgiel – wodór nie wpływają na moment dipolowy cząsteczki;
D.                            metan jest związkiem nierozpuszczalnym w wodzie;
E.                             w atomie węgla zachodzi hybrydyzacja sp3.
Â
lW cząsteczce etanu występuje:lA.                            7 wiązań atomowych bardzo słabo spolaryzowanych s;
B.                            2 wiązania atomowe s między atomami węgla i 5 wiązań atomowych s, silnie spolaryzowanych, między atomami węgla i wodoru;
C.                            6 wiązań atomowych bardzo słabo spolaryzowanych s węgiel – wodór i jedno wiązanie atomowe s węgiel – węgiel;
D.                            6 wiązań s i jedno wiązanie p;
E.                             7 wiązań koordynacyjnych.
Â
Â
1.     Uzupełnij zdania:
Szereg homologiczny – jest to taki szereg związków organicznych, w którym każdy następny związek różni się od poprzedniego grupą .................................... .
Heksan ma wzór sumaryczny ........................................ .
Każdy atom węgla w cząsteczce propanu ma budowę .................................... .
Charakterystycznym typem reakcji metanu sÄ… reakcje ......................................................................... .
Oktan ma .............................. stan skupienia w zwykłych warunkach.
W wyniku niecałkowitego spalania etanu powstają: ................................... i ..................... .
7 p
Â
2.     Podczas działania 1 mola Br2 na 1 mol pewnego węglowodoru otrzymano oprócz HBr bromopochodną o masie molowej M = 137g/mol. Jaki węglowodór poddano bromowaniu?
A.   propan;
B.    butan;
C.    2 – metylobutan;
D.   etan.
Za pomocą obliczeń przedstaw tok rozumowania:
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
2 p
3.     Narysuj wzór półstrukturalny oraz podaj nazwę najprostszego węglowodoru, w skład którego wchodzą atomy węgla pierwszo -, drugo – i trzeciorzędowe.
Â
wzór półstrukturalny:
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
Â
nazwa węglowodoru:
Â
..........................................................................................................
2 p
4.     Jaki związek użyto do syntezy n – heksanu, jeżeli syntezę prowadzono z udziałem metalicznego sodu (metoda Würtza)?
A.   jodek metylu;
B.    bromek etylu;
C.    1 – jodopropan;
D.   1 – chloroheksan.
1 p
5.     Za pomocą odpowiednich równań reakcji chemicznych opisz następujące przemiany chemiczne:
Â
1) ..................................................................................................................................
Â
Â
2) ..................................................................................................................................
Â
Â
3) ..................................................................................................................................
3 p
...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]